Oruç, belirli bir süre boyunca yemek, içmek ve bazı diğer fiillerden kaçınmayı gerektiren önemli bir ibadettir. Ancak bazen kişi oruçlu olduğunu unutup yemek yiyebilir veya su içebilir. Bu gibi durumlarda orucun geçerliliği konusunda pek çok kişi tereddüte düşmektedir. Peki, oruçluyken yanlışlıkla yemek yemek orucu bozar mı? Bu yazımızda, İslam alimlerinin bu konudaki görüşlerini ve yanlışlıkla yeme içmenin oruca etkisini detaylandıracağız.
Oruçluyken Yanlışlıkla Yemek Yemek Orucu Bozar Mı?
İslam dininde orucun bozulması, kişinin bilinçli olarak yeme, içme veya orucu geçersiz kılacak bir fiili işlemesiyle mümkündür. Ancak kişi oruçlu olduğunu unutup yemek yerse veya su içerse, bu durumdan dolayı orucu bozulmaz. Peygamber Efendimiz (s.a.v.), bu gibi durumlarda kişinin orucuna devam etmesi gerektiğini ve bunun Allah’ın bir ikramı olduğunu belirtmiştir. Bu nedenle, kişi yanlışlıkla bir şey yediğinde veya içtiğinde, farkına vardığı an yemeği bırakmalı ve orucuna devam etmelidir. Ancak, kişi oruçlu olduğunu bilerek yemeğe devam ederse, orucu bozulur ve kazasını tutması gerekir.
Yanlışlıkla Yemek Yemenin Dini Hükmü
Yanlışlıkla yemek yemenin oruca etkisi, Kur’an-ı Kerim, hadisler ve İslam alimlerinin görüşleri doğrultusunda ele alınmaktadır.
Kur’an ve Hadislerde Yanlışlıkla Yemek Yemenin Yeri
Oruçluyken yanlışlıkla yemek yemenin orucu bozmadığını gösteren hadisler bulunmaktadır. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
“Biriniz oruçlu iken unutarak yer veya içerse, orucunu tamamlasın, çünkü onu Allah yedirmiş ve içirmiştir.” (Buhari, Savm, 26; Müslim, Sıyam, 17) Bu hadis, unutarak yemek yiyen kişinin herhangi bir telafiye gerek olmadan orucuna devam edebileceğini açıkça ortaya koymaktadır.
Fıkhi Mezheplere Göre Yanlışlıkla Yemek Yemek
İslam’daki dört büyük mezhep de unutarak yemek yemenin orucu bozmadığı konusunda ortak bir görüşe sahiptir. Ancak, kişinin yemeye devam etme süreci ve niyeti üzerine bazı farklı yorumlar bulunmaktadır.
Hanefi Mezhebine Göre
Hanefi mezhebine göre, kişi oruçlu olduğunu unutup yemek yediğinde veya içtiğinde, farkına vardığı an bırakmalı ve orucuna devam etmelidir. Bu durum için herhangi bir kaza veya kefaret gerekmez.
Şafii Mezhebine Göre
Şafii mezhebi de aynı şekilde, unutarak yeme içmenin orucu bozmadığını kabul eder. Ancak, kişi fark ettiği anda hemen yemeyi bırakmalı ve ağzını temizlemelidir.
Maliki ve Hanbeli Mezheplerine Göre
Bu mezhepler de yanlışlıkla yemek yemenin orucu bozmadığını ifade eder. Ancak, kişi kendini kasıtlı olarak unutuyormuş gibi gösterirse veya bunu alışkanlık haline getirirse, bu durum orucu geçersiz kılabilir.
Yanlışlıkla Yemek Yiyen Kişinin Yapması Gerekenler
Oruçlu olduğunu unutup yemek yiyen bir kişi, bazı önemli hususlara dikkat etmelidir.
Hemen Yemeği ve İçmeyi Bırakmak
Kişi oruçlu olduğunu fark ettiği anda, yemeği veya içmeyi derhal bırakmalı ve orucuna devam etmelidir. Bilerek yemeye devam etmesi durumunda orucu bozulur.
Ağzı Temizlemek
Yanlışlıkla yemek yiyen kişi, oruçlu olduğunu hatırladığı anda ağzını çalkalayarak kalan yiyecek veya içecek artıklarını temizlemelidir.
Vesveseye Kapılmamak
Bu durumun orucu bozmadığı bilinmeli ve kişi gereksiz yere vesveseye kapılmamalıdır. Dinimiz, bu tür hataları affedici bir anlayışa sahiptir.
Sıkça Sorulan Sorular
Yanlışlıkla yemek yeme ile ilgili en çok merak edilen sorular ve cevapları aşağıda verilmiştir.
Yanlışlıkla yemek yemek orucu bozar mı?
Hayır, yanlışlıkla yemek yemek orucu bozmaz. Peygamber Efendimiz (s.a.v.), unutarak yeme içmenin orucu geçersiz kılmadığını belirtmiştir.
Yanlışlıkla yemek yiyen kişi ne yapmalıdır?
Kişi oruçlu olduğunu hatırladığı anda yemeği veya içmeyi bırakmalı ve orucuna devam etmelidir.
Yanlışlıkla yemek yedikten sonra oruca devam edilir mi?
Evet, kişi yanlışlıkla yemek yedikten sonra orucuna devam edebilir. Orucu geçerliliğini korur.
Yanlışlıkla su içmek orucu bozar mı?
Hayır, yanlışlıkla su içmek de yemek yemek gibi irade dışı olduğunda orucu bozmaz. Ancak kişi fark ettiğinde içmeyi bırakmalıdır.
Bilerek yemeye devam eden bir kişinin orucu geçerli midir?
Hayır, kişi oruçlu olduğunu bildiği halde bilerek yemeye devam ederse, orucu bozulur ve kaza orucu tutması gerekir.
Yanlışlıkla yemek yiyen kişinin kefaret ödemesi gerekir mi?
Hayır, yanlışlıkla yemek yemek orucu bozmadığı için kefaret gerekmez. Kişi orucunu tamamlamalıdır.
Aynı gün içinde birden fazla kez yanlışlıkla yemek yenirse ne olur?
Bu durumda da oruç bozulmaz. Ancak, kişi fark ettiğinde derhal bırakmalı ve orucuna devam etmelidir.
Oruçluyken yanlışlıkla sakız çiğnemek orucu bozar mı?
Eğer sakız tatlandırıcısız ve tamamen kuru bir sakız ise orucu bozmaz. Ancak, tatlandırıcılı veya çiğnendiğinde suyu çıkan bir sakız orucu bozar.
