Oruç tutan bireyler, gün boyunca bilinçli olarak yemekten ve içmekten kaçınırlar. Ancak bazen kişi, oruçlu olduğunu unutarak bir şey yiyebilir ya da içebilir. Bu durumda orucun geçerliliği konusunda çeşitli sorular ortaya çıkmaktadır. İslam alimleri, bu konuyu detaylı bir şekilde ele almış ve hükmünü açıklamışlardır. Peki, unutarak bir şey yiyip içmek orucu bozar mı? Bu yazımızda, bu durumun oruca etkisini ve İslam’daki hükmünü detaylandıracağız.
Unutarak Bir Şey Yiyip İçmek Orucu Bozar Mı?
İslam’a göre orucun bozulması, kişinin bilinçli olarak yemek, içmek veya orucu bozan herhangi bir fiili gerçekleştirmesiyle mümkündür. Ancak, kişi oruçlu olduğunu unutarak bir şey yiyip içerse, bu durumdan sorumlu tutulmaz ve orucu bozulmaz. Peygamber Efendimiz (s.a.v.), unutarak yiyip içen kişinin orucuna devam etmesini ve bunun Allah’ın bir ikramı olduğunu belirtmiştir. Bu nedenle, böyle bir durumda kişi farkına vardığında hemen ağzını temizleyip orucuna devam etmelidir. Kasıtlı olarak yiyip içmek ise orucu bozar ve kefaret gerektirebilir.
Unutarak Yemek ve İçmenin Dini Hükmü
Unutarak bir şey yiyip içmenin oruca etkisi, İslam alimleri tarafından açık ve net bir şekilde belirtilmiştir.
Kur’an ve Hadislerdeki Yeri
İslam’da unutarak yemek ve içmenin orucu bozmadığına dair çeşitli hadisler bulunmaktadır. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
“Biriniz oruçlu iken unutarak yer veya içerse, orucunu tamamlasın, çünkü onu Allah yedirmiş ve içirmiştir.” (Buhari, Savm, 26; Müslim, Sıyam, 17)
Fıkhi Mezheplere Göre Değerlendirme
İslam’daki dört büyük mezhep de unutarak yiyip içmenin orucu bozmadığı konusunda hemfikirdir. Ancak, kişinin ne zaman farkına varması gerektiğiyle ilgili bazı detaylar bulunmaktadır.
Hanefi Mezhebine Göre
Hanefi mezhebine göre, kişi unutarak yemek yedikten veya su içtikten sonra oruçlu olduğunu hatırladığında, hemen bırakmalı ve orucuna devam etmelidir. Bilerek yemeye devam ederse orucu bozulur ve kazası gerekir.
Şafii Mezhebine Göre
Şafii mezhebine göre, unutarak yemek veya içmek tamamen mazur görülür ve orucu bozmaz. Kişi farkına vardığında derhal yemeyi bırakmalıdır.
Maliki ve Hanbeli Mezheplerine Göre
Bu mezhepler de unutarak yiyip içmenin orucu bozmayacağını, ancak kişi kendini kasıtlı olarak unutmuş gibi göstermeye çalışırsa orucunun geçersiz olacağını belirtmiştir.
Unutarak Yemek ve İçmek Durumunda Yapılması Gerekenler
Oruçlu olduğunu unutarak bir şeyler yiyip içen kişinin dikkat etmesi gereken bazı hususlar vardır.
Yemeği veya İçeceği Hemen Bırakmak
Kişi, oruçlu olduğunu fark ettiği anda yemeği veya içmeyi derhal bırakmalı ve orucuna devam etmelidir. Bilerek yemeye devam etmek orucu bozar.
Ağız Temizliği Yapmak
Unutarak bir şeyler yiyip içen kişi, fark ettiğinde ağzını çalkalamalı ve oruçlu haline uygun bir şekilde devam etmelidir.
Oruçtan Şüpheye Düşmemek
Bu durumun orucu bozmadığı bilinmeli ve kişi vesveseye kapılmadan orucuna devam etmelidir. Dinimiz, bu tür hataları affedici bir yapıya sahiptir.
Sıkça Sorulan Sorular
Unutarak bir şey yiyip içmekle ilgili en çok merak edilen sorular ve cevapları aşağıda verilmiştir.
Unutarak bir şey yiyip içmek orucu bozar mı?
Hayır, unutarak yemek veya içmek orucu bozmaz. Çünkü bu durum kişinin iradesi dışında gerçekleşmiştir.
Unutarak yemek yiyen kişi ne yapmalıdır?
Kişi oruçlu olduğunu hatırladığı anda yemeyi veya içmeyi bırakmalı ve orucuna devam etmelidir.
Unutarak yemek yedikten sonra oruca devam edilir mi?
Evet, kişi unutarak yemek yedikten sonra orucuna devam edebilir. Bu durumda oruç geçerli olmaya devam eder.
Unutarak su içmek orucu bozar mı?
Hayır, su içmek de yemek yemek gibi irade dışı olduğunda orucu bozmaz. Ancak kişi fark ettiğinde içmeyi bırakmalıdır.
Bilerek yemeye devam eden bir kişinin orucu geçerli midir?
Hayır, oruçlu olduğunu bildiği halde kasıtlı olarak yemeye devam eden kişinin orucu bozulur ve kaza orucu tutması gerekir.
Unutarak yemek yiyen kişinin kefaret ödemesi gerekir mi?
Hayır, unutarak yemek veya içmek orucu bozmadığı için kefaret gerekmez. Kişi orucunu tamamlamalıdır.
Aynı gün içinde birden fazla kez unutarak yemek yenirse ne olur?
Bu durumda da oruç bozulmaz. Ancak, kişi fark ettiğinde derhal bırakmalı ve orucuna devam etmelidir.
Oruçlu olduğunu unutup sigara içmek orucu bozar mı?
Evet, sigara içmek yemek ve içmekten farklı olarak tamamen bilinçli bir eylem kabul edilir ve orucu bozar.
